www.wikidata.kk-kz.nina.az

Мемлекеттік шекара мемлекеттік аумақты белгілейтін шектер Қазақстан шекарасыПолитологиялық тұрғыда шекараны ұлттық егеме

Мемлекеттік шекара

Мемлекеттік шекара - мемлекеттік аумақты белгілейтін шектер.

Қазақстан шекарасы

Политологиялық тұрғыда шекараны ұлттық егемендік таралатын кеңістіктің шектері ретінде түсіндіреді. Мемлекеттік шекара – белгілі бір елдің құрлықтағы немесе судағы аумағының шегін көрсететін меже.

Меже ішіне енетін әуе кеңістігі мен жер қойнауы және су түбі сол мемлекеттің аумағы болып табылады. Көршілес мемлекеттердің шекара межелері өзара келісімдер мен шарттарда белгіленеді.

  • Мемлекеттер арасындағы шекараны белгілеу делимитация деп аталады.
  • Жер бетінің құрамына қарай (тау жоталарымен, өзен арналарымен, т.б.) жүргізілген шекара сызығы орография деп аталады.
  • Жер бетіндегі екі белгі арасында тікелей тартылған шекара сызығы геометрия деп аталады.
  • Әдетте шекараны делимитациялау туралы шарттар шекара жөніндегі арнаулы келісімдерде, бітім шарттарында, мемлекеттік аумақтың белгілі бір бөлшегін екінші бір мемлекетке беру туралы, т.б. келісімдерде белгіленіп, шекара сызығын сол белгіленген жерлер бойынша нақтылы жүргізу демаркациялау деп аталады.
Берлин(оң жақта) мен Нидерланд(сол жақта) арасындағы шекара

Ресми түрде белгіленген және бекітілген сызығын мемлекеттердің бір жақты бұзуы немесе қайта қарауы халықараралық құқыққа қайшы келеді. Мемлекеттік шекараны бойлай шекаралық белгілер орнатылады. Мемлекеттік шекараның күзетін шекаралық әскер (шекарадағы күзеттер, шекаралық қара-уылдар) жүзеге асырады. Қазақстан Республикасы Мемлекеттік шекарасынан керекті құжаттарсыз және тиісті рұқсатсыз өту немесе шекаралық белгілерді заңсыз алу, жылжыту не жою қылмыстық жауапкершілікке тартылады (Қазақстан Республикасы Қазақстан Конституциясынің 330, 331-бабы). Қазақстан Республикасы тәуелсіздік алғалы бері көршілес мемлекеттер – Қырғыз Республикасы, Қытай Халық Республикасы және Өзбекстан Республикасымен мемлекеттік шекараны делимитациялау туралы меморандумға қол қойды.

ҚР Мемлекттік шекарасы Өңдеу

ҚР Мемлекттік шекарасы – Қазақстан территориясындағы құрлықтың, судың, жер қойнауының және әуе кеңістігінің шегін анықтайтын түзу сызық, сол сызық арқылы өтетеін жазықтық.

ҚР Мемлекттік шекарасын белгілеу Өңдеу

ҚР-ң мемлекттік шекарасы жергілікті аймақтарда нақты көрінетін шекаралық белгілермен белгіленеді. Шекаралық белгілердің түрлері,өлшемдері,олардыңсипттамасы мен құру тәртібі ҚР Министрлер кабинеті мен халықаралық шарттар арқылы анықталады

ҚР-ң мемлекеттік шекараға байланысты қабылдаған халықаралық шарттар:

  1. "Достастыққа мүше мемлекеттердің, олардың сыртқы шекарасында тұрақтылық жағдайды қамтамасыз етуіне байланысты ынтымақтастық туралы келісім". Бішкек, 1992 ж. 9 қазан
  2. "Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына мүше- мемлекеттердің егемендік, территорияның мызғымастығы мен қол сұқпаушылығын сақтау жөнінде Декларация", Мәскеу, 1994 ж. 15 сәір.
  3. "Қазақстан-Қытай мемлекеттік шекаралары жөніндегі ҚР мен ҚХР арасындағы келісім". Алматы, 1994 ж. 21 қазан.
  4. "ҚР мен РФ арасындағы сыртқы шеараны қорғаудағы ынтымақтастық туралы шарт", Мәскеу, 1994 ж. 21 қазан.
  5. "ҚР мен РФ арасындағы сыртқы шеараны БІРЛЕСІП ҚОРҒАУ ЖӨНІНДЕГІ ШАРТ". 1995 ж. 30 шілде
  6. "ҚР мен Өзбекстан Республикасы арасындағы " Қазақстан- Өзбекстан " шекарасы ҚОРҒАУ ЖӨНІНДЕГІ ШАРТ". 2001 жыл.

Дереккөздер Өңдеу

  1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Әлеуметтану және саясаттану бойынша / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын – Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2006. – 569 б. ISBN 9965-808-89-9
  2. Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007.ISBN 9965-32-491-3
  3. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы:"Мектеп" ААҚ , 2001
  4. Қазақ энциклопедиясы
  5. ."Қазақстан Республикасының мемлекеттік шекарасы туралы" ҚР Заңы 1993 жыл 13 қаңтар
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар.
Жарияланған күні:
Memlekettik shekara memlekettik aumakty belgilejtin shekter Қazakstan shekarasyPolitologiyalyk turgyda shekarany ulttyk egemendik taralatyn kenistiktin shekteri retinde tүsindiredi Memlekettik shekara belgili bir eldin kurlyktagy nemese sudagy aumagynyn shegin korsetetin mezhe 1 Mezhe ishine enetin әue kenistigi men zher kojnauy zhәne su tүbi sol memlekettin aumagy bolyp tabylady Korshiles memleketterdin shekara mezheleri ozara kelisimder men sharttarda belgilenedi Memleketter arasyndagy shekarany belgileu delimitaciya dep atalady Zher betinin kuramyna karaj tau zhotalarymen ozen arnalarymen t b zhүrgizilgen shekara syzygy orografiya dep atalady Zher betindegi eki belgi arasynda tikelej tartylgan shekara syzygy geometriya dep atalady Әdette shekarany delimitaciyalau turaly sharttar shekara zhonindegi arnauly kelisimderde bitim sharttarynda memlekettik aumaktyn belgili bir bolshegin ekinshi bir memleketke beru turaly t b kelisimderde belgilenip shekara syzygyn sol belgilengen zherler bojynsha naktyly zhүrgizu demarkaciyalau dep atalady Berlin on zhakta men Niderland sol zhakta arasyndagy shekaraResmi tүrde belgilengen zhәne bekitilgen syzygyn memleketterdin bir zhakty buzuy nemese kajta karauy halykararalyk kukykka kajshy keledi Memlekettik shekarany bojlaj shekaralyk belgiler ornatylady Memlekettik shekaranyn kүzetin shekaralyk әsker shekaradagy kүzetter shekaralyk kara uyldar zhүzege asyrady Қazakstan Respublikasy Memlekettik shekarasynan kerekti kuzhattarsyz zhәne tiisti ruksatsyz otu nemese shekaralyk belgilerdi zansyz alu zhylzhytu ne zhoyu kylmystyk zhauapkershilikke tartylady Қazakstan Respublikasy Қazakstan Konstituciyasynin 330 331 baby Қazakstan Respublikasy tәuelsizdik algaly beri korshiles memleketter Қyrgyz Respublikasy Қytaj Halyk Respublikasy zhәne Өzbekstan Respublikasymen memlekettik shekarany delimitaciyalau turaly memorandumga kol kojdy 2 3 4 ҚR Memlekttik shekarasy ӨndeuҚR Memlekttik shekarasy Қazakstan territoriyasyndagy kurlyktyn sudyn zher kojnauynyn zhәne әue kenistiginin shegin anyktajtyn tүzu syzyk sol syzyk arkyly otetein zhazyktyk ҚR Memlekttik shekarasyn belgileu ӨndeuҚR n memlekttik shekarasy zhergilikti ajmaktarda nakty korinetin shekaralyk belgilermen belgilenedi Shekaralyk belgilerdin tүrleri olshemderi olardynsipttamasy men kuru tәrtibi ҚR Ministrler kabineti men halykaralyk sharttar arkyly anyktalady 5 ҚR n memlekettik shekaraga bajlanysty kabyldagan halykaralyk sharttar Dostastykka mүshe memleketterdin olardyn syrtky shekarasynda turaktylyk zhagdajdy kamtamasyz etuine bajlanysty yntymaktastyk turaly kelisim Bishkek 1992 zh 9 kazan Tәuelsiz Memleketter Dostastygyna mүshe memleketterdin egemendik territoriyanyn myzgymastygy men kol sukpaushylygyn saktau zhoninde Deklaraciya Mәskeu 1994 zh 15 sәir Қazakstan Қytaj memlekettik shekaralary zhonindegi ҚR men ҚHR arasyndagy kelisim Almaty 1994 zh 21 kazan ҚR men RF arasyndagy syrtky shearany korgaudagy yntymaktastyk turaly shart Mәskeu 1994 zh 21 kazan ҚR men RF arasyndagy syrtky shearany BIRLESIP ҚORҒAU ZhӨNINDEGI ShART 1995 zh 30 shilde ҚR men Өzbekstan Respublikasy arasyndagy Қazakstan Өzbekstan shekarasy ҚORҒAU ZhӨNINDEGI ShART 2001 zhyl Derekkozder Өndeu Oryssha kazaksha tүsindirme sozdik Әleumettanu zhәne sayasattanu bojynsha Zhalpy redakciyasyn baskargan e g d professor E Aryn Pavlodar EKO ҒӨF 2006 569 b ISBN 9965 808 89 9 Sayasi tүsindirme sozdik Almaty 2007 ISBN 9965 32 491 3 Қazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Әskeri is Almaty Mektep AAҚ 2001 Қazak enciklopediyasy Қazakstan Respublikasynyn memlekettik shekarasy turaly ҚR Zany 1993 zhyl 13 kantar nbsp Bul әskeri is turaly makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz https kk wikipedia org w index php title Memlekettik shekara amp oldid 2341292 betinen alyngan