Джибути (араб.: جيبوتي), ресми атауы Джибути Республикасы (араб.: جمهورية جيبوتي) — Африканың солтүстік-шығысында, Африка мүйізінде орналасқан мемлекет. Эфиопиямен, Сомалимен және Эритреямен шектеседі.
| Джибути Республикасы араб.: جمهورية جيبوتي (Джумхурият Джибути) фр. République de Djibouti | ||||
| ||||
| Ұран: «Unité, Égalité, Paix» | ||||
| Әнұран: «Flag song» (тыңдау ) | ||||
| Тарихы | ||||
|---|---|---|---|---|
| Тәуелсіздік күні | 27 маусым 1977 жыл (Франциядан) | |||
| Мемлекеттік құрылымы | ||||
| Ресми тілдері | араб тілі, француз тілі | |||
| Елорда | Джибути | |||
| Ірі қаласы | Джибути | |||
| Үкімет түрі | Президенттік республика | |||
| Президенті Премьер-министрі Ассамблея төрағасы | Исмаил Омар Гелле Абдулкадер Камил Мохамед Мохамед Али Хоумед | |||
| Мемлекеттік діні | Ислам | |||
| Географиясы | ||||
| Жер аумағы • Барлығы • % су беті | Әлем бойынша 146-шы орын 23 200 км² 0,09 | |||
| Жұрты • Сарап (2016) • Тығыздығы | 942 333 адам 37,2 адам/км² (168-ші) | |||
| Экономикасы | ||||
| ЖІӨ (АҚТ) • Қорытынды (2018) • Жан басына шаққанда | 3,974 млрд. $ 3,788 $ | |||
| ЖІӨ (номинал) • Қорытынды (2018) • Жан басына шаққанда | 2,187 млрд. $ 2,084 $ | |||
| АДИ (2015) | ▲ 0,473 (төмен) (172-ші) | |||
| Валютасы | Джибути франкы | |||
| Қосымша мәліметтер | ||||
| Интернет үйшігі | .dj | |||
| ISO коды | DJ | |||
| ХОК коды | DJI | |||
| Телефон коды | +253 | |||
| Уақыт белдеулері | 3 |
Тарихы
Қазіргі Джибутидің аумағы VII ғ.-да араб сұлтандарының билігіне көшті. XIX ғ.-да аумақты Франция отарлап, мемлекетке ресми түрде Француз Сомали Жағасы атын берді (кейін - афарлар мен иссалардың француздық аумағы).
Саяси құрылымы
Президенттік республика. Президент үкімет басшысы және Қарулы күштердің Жоғары Бас Қолбасшысы. Заң шығару функциясын 5 жылға сайланатын бір палаталы Ұлттық жиналыс атқарады. Атқарушы билікті президентке бағынышты министрлер Кеңесі атқарады.
Әкімшілік жіктеу
Ел аумағы 5 аймақтан және 1 қаладан тұрады.
Экономика
Ел экономикасы көбіне теңізшілікке негізделген. Астанасы Джибути негізі қаланғалы бері Эфиопиямен арадағы негізгі теңіз порты болып табылады. Экспорт: тері, үй жануары, кофе Импорт: тағамдар, сусындар, көлік, мұнай өнімдері, электроника. Саудадағы серіктестері - Франция, Эфиопия, Жапония.
Білімі
15 жастан асқан халықтың сауаттылығы 68% (2003 жылғы есеп). Джибути халқы жас, шамамен 40% 15 жасқа дейінгілер. Тәуелсіздік алғанға дейін халықтың басым бөлігі сауатсыз болса, 1969 жылы республика бойынша 26 бастауыш, 3 орта және 2 техникум болды.
Мектептегі білім тегін. Білім беру шығындары ЖІӨ-нің 3,6% құрады (2018 ж.).
2006 жылы Джибути университеті құрылды, оған дейін студенттер шетелде оқуға мәжбүр болды. Электронды кампус 2014 жылы іске қосылды.
Халқы
Негізгі этникалық топтары - исса, афар және солтүстік сомалилік тайпалар.
Дереккөздер
- Djibouti. The World Factbook. CIA (5 February 2013). Тексерілді, 26 ақпан 2013.
- ↑ Djibouti. International Monetary Fund.
- 2016 Human Development Report. United Nations Development Programme (2016). Тексерілді, 21 наурыз 2017.