Ресей рублі (орыс. Российский рубль; белгісі: ₽, руб; коды: RUB) немесе Рубль — Ресей Федерациясының ресми валютасы. Валюта 1993 жылы қыркүйек айында КСРО рублінің орнын алды. Рубль 100 копейкаға бөлшектенеді.
| Рубль | ||
|---|---|---|
| орыс. Рубль (орыс.) | ||
| ||
| Кодтар және таңбалар | ||
| Кодтар ISO 4217 | RUB (643) | |
| Символы | ₽ | |
| Аббревиатуралар | руб. | |
| Айналым шекарасы | ||
| Ресми түрде | Ресей Мойындалмаған мемлекеттер Абхазия Оңтүстік Осетия Донецк Халық Республикасы Луганск Халық Республикасы | |
| Айналымдағы монеталар және банкноталар | ||
| Монеталар | 1, 2, 5, 10 | |
| Банкноталар | 5, 10, 50, 100, 500, 1,000, 5,000 | |
| Бонкноталар және монеталар өңдірісі | ||
| Эмиссиялық орталық | Ресей Орталық Банкы | |
| https://cbr.ru/ | ||
| Банкнота өңдіруші | Гознак | |
| https://goznak.ru/ | ||
| Ақша сарайы | Мәскеу Ақша Сарайы Санкт-Петербург Ақша Сарайы | |
| Бағамдар ХВҚ, ЕОБ және ҚРҰБ мәліметтері бойынша аутоматты түрде жаңартылып отырады. | ||
1993 жылы КСРО рублі мен Ресей рублінің баға айырмашылығы болмаған (1 SUR = 1 RUR), бірақ 1998 жылғы кризистың алдында рубль бағасы мен коды өзгеріп, 1 RUB = 1,000 RUR болды.
Рубль атты валюта Ресей империясы замандарынан бері қолданылып жүр. Қазір рубль тек Ресей, Беларусь пен Транснистрия мемлекеттерінде, Ресей басқаратын оккупацияланған территорияларда (Луганск пен Донецк Халық Республикалары) және Грузия мемлекетінің Абхазия мен Оңтүстік Осетия территорияларында қолданылыста.
Тарихы Өңдеу
Рубль валютасы орыс жерінде 14-ші ғасырдан бері қолданылуда, ол әлемнің стерлингтен кейінгі ең көне валютасы. Ол 1704 жылы, Ресей империясының құрылғанына дейін қолданыста болуды бастады, және де рубль — Еуропадағы бөлшектерге бөлінген тұңғыш валюта.
RUR (1992–1998) Өңдеу
Кеңес одағының ыдырауынан кейін Ресейдің валютасы уақытша КСРО рублі еді. Кейінірек, 1993 жылы Ресей Рублі тұңғыш қабылданды. Оның ISO 4217 коды RUR еді (RUssian Ruble) және ол КСРО рублімен тең еді.
Ресей Федерациясының алғаш жылдарында оның экономикасы өте нашар еді. 1992 жылы $1=125 RUR болған рубль 1998 жылы $1=6,000 RUR болып кеткен. Сол жылы рубль валютасы өзгерстерге ұшырап, коды мен баға ауыстырылды.
RUB (1998–қазір) Өңдеу
Рубльдің өзгеруінен кейін Ресейді көп ұзамай кризис күтті. Кризистың барысында 1$-ға тең 6₽ 20₽-ға айналды.
2001–2013 жылдары $1=30₽ бағасымен өзгермеген еді, бірақ Қырым аннексиясынан кейін 2013–2021 жылдары 1$= 60-80₽ дейін төмендейді. 2022 жылы рубль Ресейдің Украинаға басып кіруі нәтижесінде одан да төмендеген (1$=110₽).
Монеталары Өңдеу
1998 жылдан бері қазіргі кезде қолданылыстағы монеталарының тізімі:
| Суреті | Бағасы | Техникалық параметрлері | ||
|---|---|---|---|---|
| Алды | Арты | Диаметрі | Массасы | |
| 1 коп. | 15.5 мм. | 1.5 г. | ||
| 5 коп. | 18.5 мм. | 2.6 г. | ||
| 10 коп. | 17.5 мм. | 1.95 г.
| ||
| 1.85 г. | ||||
| 50 коп. | 19.5 мм. | 2.90 г. | ||
| 2.75 г. | ||||
| 1 руб. | 20.5 мм. | 3.25 г. | ||
| 3.00 г. | ||||
| 2 руб. | 23 мм. | 5.10 г. | ||
| 5.00 г. | ||||
| 5 руб. | 25 мм. | 6.45 г. | ||
| 6.00 г. | ||||
| 10 руб. | 22 мм. | 5.63 г. | ||
Қағаз ақшасы Өңдеу
| Суреті | Бағасы | Пропорциясы | Басталды | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Алдыңғы жағы | Артқы жағы | Басылуы | Қолданылуы | ||
| 5 ₽ | 137 × 61 мм. | 1997 | 1 қаңтар 1998 | ||
| 10 ₽ | 150 × 65 мм. |
| |||
| 50 ₽ | |||||
| 100 ₽ | |||||
| 500 ₽ |
| ||||
| 1,000 ₽ | 157 × 69 мм. |
| 1 қаңтар 2001 | ||
| 5,000 ₽ |
| 31 шілде 2006 |
| Суреті | Бағасы | Пропорциясы | Күні | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Алды | Арты | Басылуы | Қолданысы басталуы | ||
| 100 ₽ | 150 × 65 мм. | 2022 | 30 шілде 2022 | ||
| 200 ₽ | 150 × 65 мм. | 2017 | 12 қазан 2017 | ||
| 2,000 ₽ | 157 × 69 мм. |
Дереккөздер Өңдеу
- абх. амааҭ, башқ. һум, чув. тенкĕ, коми шайт, лак. къуруш, мар. теҥге, осет. сом, тат. сум, ұдм. манет, сах. солкуобай
- Coins, Bank of Russia. Cbr.ru.
- Монеты, Банк России. Cbr.ru.
- Монеты, Банк России. Cbr.ru.
- Монеты, Банк России. Cbr.ru.
- Монеты, Банк России. Cbr.ru.
- ↑ Banknotes and Coins. Cbr.ru.