Пиреней таулары Еуропаның оңтүстік батысындағы Испания Франция Андорра жеріндегі тау жүйесі Бискай шығанағынан Жерорта т

Пиреней таулары — Еуропаның оңтүстік-батысындағы Испания, Франция, Андорра жеріндегі тау жүйесі.

Бискай шығанағынан Жерорта теңізіне дейін 450 км-ге созыла орналасып, Пиреней түбегін Орталық Еуропадан бөліп тұрады. Ені 20 — 110 км-дей, орташа биікт. 2500 — 3200 м; ең биік жері — Ането шыңы (3404 м). Пиреней таулары негізінен альпілік қатпарлықта қайта көтерілген қатпарлы құрылым.

Батысы карстық (әктас), орталығы мен шығысы кристалдық (гранит, гнейс, тақта тас, т.б.) жыныстардан түзілген. Боксит, мәрмәр, қоңыр көмір, темір, марганец кентастарының кен орындары бар. Мұздықтары 40 км² аумақты алып жатыр. П. т. — су айырық жота; Гаронна, Адур, Эбро өз. бастау алады. Климаты солтүстігінде қоңыржай, оңтүстігінде субтропиктік, жерортатеңіздік. Жылдық жауын-шашын мөлш. солтүстік және батыс беткейлерінде 1500 — 2400 мм, оңтүстік беткейінде 500 — 750 мм. Тау етегінде маквис, гарига және жалпақ жапырақты орман (солтүстік), таулы-орманды белдеуінде қарағай, самырсын, шырша ормандары (оңтүстік), одан жоғарыда субальпілік, альпілік шалғын өседі. Пиреней тауларында Ордеса (Испания), Пирене (Франция) ұлттық саябақтары бар. Қысқы спорт орталықтары, алпинизм, туризм дамыған.

Пиреней тауларының серіктен құралған суреті (NASA)

Дереккөздер

«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VII том

Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.