Марайа (ағылш. Maria Island — аралы "Мария") — Тасмания аралының шығыс жағалауында орналасып (Австралия), Тасмания штатының құрамына кіреді. Ауданы — 101 км2. Арал өзінің жағалау суларының бөлігімен бірге Марайа-Айленд ұлттық паркін құрайды. Аралда тұрақты халық жоқ — тек қана ұлттық парк қызметкерлері мен туристер. 1820-жылдары арал тұтқындарға арналған колония ретінде пайдаланылған кезде пайда болған Дарлингтон (Darlington) шағын тарихи кенті аралдың солтүстік аумағында орналасқан.
| Марайа ағылш. Maria Island | |
| Марайа аралының жағалауы | |
| Сипаттамасы | |
|---|---|
| Ауданы | 101 км² |
| Ең биік нүктесі | 711 м |
| Тұрғындар (2009 жыл) | 0 адам |
| Орналасуы | |
| 42°38′ о. е. 148°05′ ш. б. / 42.633° о. е. 148.083° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 42°38′ о. е. 148°05′ ш. б. / 42.633° о. е. 148.083° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Акватория | Тасман теңізі |
| Ел | Аустралия |
| Аймақ | Тасмания |
| Марайа Ортаққорда |
Ерте британдық көшіп келушілер секілді Тасмания тұрғындары арал атауын /məˈraɪ.ə/ (ma-rye-uh) дейді, алайда бастапқыда ол сөз айтылуы /məˈriː.ə/ (ma-ree-uh) болған еді. Орыс тіліндегі Росткартография карталарында "Марайа".жазылуы қолданылады.
Тарихы өңдеу
XVIII ғасыр және одан бұрынғы жылдары өңдеу
Ерте заманнан арал аумағында тасман аборигендері қоныстаған. Олар Ойстер-Бей (ағылш. Oyster Bay Tribe) тайпаларына кірген және өздері Tyreddeme деп атаған.
Аралға жеткен ең алғаш еуропалық экспедиция голландиялық теңізші Абель Тасманның саяхаты болды. 1642 жылы ол Ван-Димен Жерін (кейінірек Тасмания) ашқан кезде ол Марайа аралы маңайында болған. Ол Ост-Үнді голландиялық колониясының генерал-губернаторы Антони ван Дименнің әйелі Мария ван Дименнің (Maria van Aelst, нидер. Maria van Aelst) құрметіне аралды Maria (нидер. Marias Eylandt) атады.
Осыдан кейін көптеген экспедициялар арал маңайынан өткен болатын. Марк Жозеф Марион-Дюфрен (фр. Marc-Joseph Marion du Fresne, 1771), Тобиас Фюрно (фр. Tobias Furneaux, 1773) және Джон Генри Кокс (ағылш. John Henry Cox, 1789) экспедициялары осы саяхаттардың дәлелі.
1789 жылы Джон Генри Кокс экспедициясының мүшелері — Кокстың өзі, лейтенант Джордж Мортимер (ағылш. George Mortimer), сондай-ақ капитанның екінші көмекшісі — Mercury кемесімен өздері кейінірек Ойстер (Oyster Bay) деп атап кеткен жағалаудың батыс бөлігіне тоқтайды. Саяхатшылардың есебіне сәйкес, олар мен аборигендер арасында достық қарым-қатынас ретінде сипатталған байланыстар болған.
XIX ғасыр өңдеу
1802 жылы аралда француз саяхатшысы Николя-Том Боденнің (фр. Nicholas Baudin) экспедициясы болды. Боден жағалау белдейін зерттеуге өз жасағын жіберген болатын. Осы жасақ құрамында көптеген географиялық нысандарға атау берген географ Шарль-Пьер Буланже (фр. Charles-Pierre Boullanger) де болды. 20 ақпан, 1802 жылы Буланже, зоолог Франсуа Перон (фр. François Péron) және руль басқарушысының көмекшісі Жан-Мари Морар (фр. Jean-Marie Maurouard) Ойстер жағалауының солтүстік ұшында орналасқан Пойнт-Лесур ауданына тоқтады және сол жерде олар аборигендермен байланыс орнатты. Сол түні экспедиция хирургі және зоологы Рене Може (René Maugé) дизентерия ауруынан қайтыс болды . Ол келесі күні аралда жерленді.
Марайа аралы өнер туындыларында өңдеу
Марайа аралымен байланысты әйгілі суреттердің бірі - ағылшынтектес аустралиялық суретші Джон Скиннер Прауттың (John Skinner Prout, 1805-1876) — "Литл-Суонпорттан Марайа аралының көрінісі, Ван-Димен Жері" (ағылш. Maria Island from Little Swanport, Van Diemen's Land, шамамен 1846, картина көлемі 29×35 см). Бұл шығарма Аделаида қаласындағы Оңтүстік Аустралияның Өнер Галереясында (Art Gallery of South Australia) орналасқан және сақталған.
Дереккөздер өңдеу
- Tasmania: Area of Major Islands (ағыл.) (HTML). Australian Bureau of Statistics — www.abs.gov.au. Басты дереккөзінен мұрағатталған 25 желтоқсан 2012. Тексерілді, 17 желтоқсан 2012.
- Destinations: Maria Island, Tasmania. www.australiaforeveryone.com.au. Басты дереккөзінен мұрағатталған 12 ақпан 2013. Тексерілді, 11 ақпан 2013.
- Австралия, Карта (Масштаб 1:6 000 000), Роскартография, 2003, Г-4194
- Historic Darlington — Maria Island (ағыл.) (PDF). Tasmanian Parks & Wildlife Service, www.parks.tas.gov.au. Басты дереккөзінен мұрағатталған 3 ақпан 2013. Тексерілді, 31 қаңтар 2013.
- Maria Island and Ile du Nord (Tasmanian Heritage Register Entry) (ағыл.) (PDF). Tasmanian Heritage Council, www.heritage.tas.gov.au. Басты дереккөзінен мұрағатталған 13 наурыз 2013. Тексерілді, 19 ақпан 2012.