Аризона университеті (ағылш. The University of Arizona; қысқартылған атаулар: Arizona, U of A, UArizona немесе UA) — 1885 жылы құрылған Аризона штатының американдық қоғамдық ғылыми-зерттеу жоғары оқу орны. Бұл Аризонадағы алғашқы университет болды. Ол Аризона территориясы жеке штат болуынан 27 жыл бұрын қаланды.
| Аризона университеті | |
| Arizona Uni fountain.jpg | |
| Ұраны: | |
|---|---|
| Bear Down! | |
| Университет атауы | |
| Халықаралық атауы | The University of Arizona |
| Жалпы сипаттамасы | |
| Құрылған жылы | 1885 |
| Түрі | Қоғамдық |
| Бюджет | $1,2 млрд (2021) |
| Орналасуы | |
| Мекенжайы | Тусон, Аризона, США |
| Кампус | Қалалық |
| Әкімшілік | |
| Президенті | Роберт Роббинс |
| Негізгі көрсеткіштер | |
| Студенттер | 45 601 |
| Бакалавриат | 38 528 |
| Сайты | https://www.arizona.edu |
| өңдеу |
Тарихы өңдеу
Морриллдің 1862 жылғы жер гранты туралы заңынан кейін штат тұрғындары Аризонада университет құруға деген ұмтылысын күшейтті. Аризона территориясының заң шығарушы органы өзінің 13-ші аумақтық заң шығарушы органында университеттің құрылуын мақұлдады және оның құрылысына қаражат бөлу үшін Туксон қаласын таңдады. Бірақ жаңа оқу орнына жер бергісі келетін Тараптар болмағандықтан, Туксон тұрғындары ақшаны заң шығарушы органға қайтаруға дайындалып жатты. Алайда, салон иесі және оның екі құмар ойыншысы құрылыс үшін жер беруді шешті. Ескі Мейннің құрылысы — кампустағы алғашқы ғимарат, 1887 жылы 27 қазанда басталды. 1891 жылы онда алғашқы сыныптар ашылды. Бұл ғимарат қазіргі уақытқа дейін сақталып келеді, ал бастапқы аты бар университет 135 жылдан астам уақыт бойы жұмысын жалғастырып келеді.
Қызметі өңдеу
Университет құрамына Аризона штатындағы медицина ғылымдарының докторы дәрежесін алуға құқығы бар жалғыз медициналық оқу орны кіреді. 2008 жылдың күзіндегі жағдай бойынша студенттердің жалпы саны 38057 болды. 2017 жылы университет аумағындағы студенттік клубтар мен ұйымдардың саны 600-ден асады. Аризона университеті Forbes рейтингінде бірінші орынды иеленді.
Университетте 1068 күндізгі және 87 қашықтықтан оқыту бағдарламаларын оқуға болады. Аризона университетінде ең танымал дайындық бағыттары болып табылады (төменде 2014-2015 оқу жылындағы университет студенттерінің жалпы санына қатысты оқушылардың пайызы көрсетілген): 15 % — бизнес, менеджмент, маркетинг және онымен байланысты мамандықтар; 10 % — биология және биомедицина; 9 % — әлеуметтану; 8 % — психология; 7 % — көп / пәнаралық бағыттар.
Аризона университетінің астрономия және астрофизика саласындағы жетістіктері ерекше. Атап айтқанда, Роджер Ангел бастаған Стюард обсерваториясының зерттеушілер тобы алып Магеллан телескопы деп аталатын әлемдегі ең қуатты телескопты салу үстінде. Телескоп 2025 жылы аяқталуы керек және 500 миллион АҚШ долларын құрайды. Телескоптың құрамына Марстағы және Айдағы таулардағы жанартаулар мен "арналардың" айқын бейнелерін қамтамасыз ететін 18 тонналық жеті айна кіреді, ал кескін қазіргі заманғы ірі телескоптарға қарағанда 40 есе жылдам жаңартылады.
Аризона университетінің құрамына келесі академиялық бөлімшелер кіреді:
- College of Agriculture and Life Sciences
- College of Applied Science and Technology
- College of Architecture and Landscape Architecture
- College of Education
- College of Engineering
- College of Fine Arts
- Graduate College
- Honors College
- College of Humanities
- James E. Rogers College of Law
- Eller College of Management
- College of Medicine
- College of Nursing
- College of Optical Sciences
- Outreach College
- College of Pharmacy
- Mel and Enid Zuckerman College of Public Health
- College of Science
- College of Social and Behavioral Sciences
- College of Veterinary Medicine
1890-1894 жылдары университеттің алғашқы президенті Фрэнк Галли болды. 2012-2017 жылдар аралығында жиырма бірінші президент қызметінде Энн Харт болды, юұл алғашқы әйел президент. 2017 жылдың жазында оның орнына Хьюстондағы Техас медициналық орталығының президенті және бас директоры болған Роберт Роббинс келді.
Дереккөздер өңдеу
- OUR IMPACT (ағылш.). The University of Arizona. Қол жеткізілген күні: 31 тамыз 2009. Түпнұсқадан 2013 жылдың 20 қазанында мұрағатталған.
- Аризона университеті Туксон: академиялық бағдарламалар (ағылш.). Search.University.(қолжетпейтін сілтеме)
- Giant Magellan Telescope (ағылш.). Қол жеткізілген күні: 12 шілде 2006.(қолжетпейтін сілтеме)