| Жылдар |
|---|
| 2018 · 2019 · 2020 · 2021 — 2022 — 2023 · 2024 · 2025 · 2026 |
| Онжылдықтар |
| 2000 жж. · 2010 жж. — 2020 жж. — 2030 жж. · 2040 жж. |
| Ғасырлар |
XX ғасыр — XXI ғасыр — XXII ғасыр |
| III мыңжылдық | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
XIX ғасыр — XX ғасыр — XXI ғасыр — XXII ғасыр — XXIII ғасыр | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Грегориан күнтізбесі | 2022 MMXXII |
| Юлиан күнтізбесі | 2021 — 2022 (14 қаңтардан бастап) |
| Рим қаласының құрылуынан бастап | 2774 — 2775 (4 мамырдан бастап) |
| Византия күнтізбесі | 7530 — 7531 (14 қыркүйектен бастап) |
| Еврей күнтізбесі | 5782 — 5783 ה'תשפ"ב — ה'תשפ"ג |
| Ислам күнтізбесі | 1443 — 1444 |
| Армения күнтізбесі | 1471 ԹՎ ՌՆՀԱ
|
| Қытай күнтізбесі | 4718 — 4719 辛丑 — 壬寅 ақ бұқа — қара жолбарыс |
| Ефиопия күнтізбесі | 2014 — 2015 |
| Инду күнтізбесі | |
| - Викрам самват | 2078 — 2079 |
| - Шака самват | 1944 — 1945 |
| - Кали-юга | 5123 — 5124 |
| Иран күнтізбесі | 1400 — 1401 |
2022 жыл — Григориан күнтізбесі бойынша аптаның 6-шы күні, яғни сенбіде басталады. Кібісе жыл емес.
Бұл біздің заманымыздың 2022 жылы, III мыңжылдықтың 22 жылы, 21 ғасырдың 22 жылы, 21 ғасырдың 3-ші онжылдығының 2 жылы, 2020-шы жылдардың 3 жылы болып табылады.
2022 жылы көптеген танымал тұлғалар қайтыс болды, соның ішінде: саясаткерлер Аяз Мүтәллибов, Леонід Кравчук, Владимир Жириновский, Станислав Шушкевич, Синдзо Абе, Михаил Горбачёв, II Елизабет, Цзянь Цземин, Рим папасы XVI Бенедикт; әнші Юрий Шатунов; мультипликатор Леонид Шварцман; жазушылар Көпен Әмірбек және Әбдіжәміл Нұрпейісов; ғалым Шәмшә Беркімбаева және футболшы Пеле.
Оқиғалар Өңдеу
Қаңтар Өңдеу
- 2 қаңтар — Судан премьер-министрі Абдалла Хамдук протесттер мен тәртіпсіздіктер нәтижесінде отставкаға кетті.
- 5 қаңтар — Қазақстандағы наразылық шаралары нәтижесінде елде тәртіпсіздіктер басталады да, төтенше жағдай орнады. Премьер Асқар Маминнің кабинеті отставкаға кетті де, Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан Қауіпсіздік Кеңесінің төрағасы лауазымынан айырылды.
- 6 қаңтар — Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың сұранысы бойынша Қазақстанда ҰҚШҰ-ның "бейбітшілік сақтау" миссиясы басталды.
- 7 қаңтар — COVID-19 пандемиясы: COVID-19 ауруының саны дүние жүзінде 300 миллионнан асты.
- 9 қаңтар–6 ақпан — Камерунда Африка Ұлттары Кубогы 2021 өтті, нәтижесінде Сенегал бірінші чемпиондықта жеңіске жетеді.
- 10 қаңтар — Балтимор, Мэрилендте (АҚШ) шошқадан адамға алғашқы сәтті жүрек трансплантациясы жасалды.
- 15 қаңтар – Тонгадағы Хунга-Тонга-Хунга-Хаапай суасты жанартауының үлкен атқылауы Аустралияда, Канадада, Чилиде, Фиджиде, Жапонияда, Жаңа Зеландияда, Самоада және Америка Құрама Штаттарында цунами туралы ескертулерді тудырды.
- 23 қаңтар
- Ана атты тропикалық шторм Мадагаскар, Малави мен Мозамбикте 115 адамның қайтыс болуына және 11 адамның өмірлерін қиған су тасқынына әкелді.
- Буркина-Фасодағы төңкеріс президент Рок Марк Кристиан Каборены биліктен құлатты.
- 28 қаңтар — COVID-19 пандемиясы: бүкіл әлем бойынша енгізілген екпелердің саны 10 миллиардтан асты.
- 30 қаңтар — Португалиядағы парламент сайлауында Социалистік партия көпшілікті жеңіп алды.
Ақпан Өңдеу
- 3 ақпан — Сирияда Ислам мемлекетінің басшысы Әбу Ибраһим әл-Хашими әл-Қураши Атмеде АҚШ әскерімен өлтірілді.
- 4 ақпан — 2022 жылғы Қысқы Олимпиада ойындары Бейжің, Қытайда өтті.
- 5 ақпан — Батсирай циклоны Мадагаскар, Маврикий, Реюньонде 123 адамның қайтыс болуына алып келді.
- 21–24 ақпан — Ресей президенті Владимир Путин Донецк пен Луганск Халық Республикаларын мойындап, халықаралық айыптаулар мен санкцияларға қарамастан, Украинаға толық ауқымды басып кіруді бастады.
- 26 ақпан — 2022 жылы Ресейдің Украинаға басып кіруі: ЕО, АҚШ және олардың одақтастары ресейлік банктерді SWIFT төлем жүйесінен шығаруға, сондай-ақ Ресей Орталық банкіне шаралар қабылданды және ресейлік элитаға одан әрі шектеулер қойылды.
- 27 ақпан
- Ресейдің Украинаға басып кіруі: Еуропа елдері өз әуе кеңістігінде ресейлік ұшуларға тыйым салды.
- Беларусьте конституциялық референдум өтті: Беларусь өзінің ядролық емес мәртебесін алып тастап, және елге Ресейді біржолата орналастыруға мүмкіндік беретін күштерге дауыс берді.
- 28 ақпан
- Ресейдің Украинаға басып кіруі: Украина мен Ресей саясаткерлері Беларусь-Украина шекарасында бейбіт келіссөздердің бірінші раундын өткізді, бірақ еш шешім жасалған жоқ.
- Климаттың өзгеруі жөніндегі үкіметаралық топ Ғаламдық жылыну туралы Алтыншы бағалау есебінің екінші бөлігін жариялады. Ол көптеген әсерлер «қайтарымсыз» болу алдында деген қорытындыға келді.
- Ресейдің Украинаға басып кіруі: ФИФА мен УЕФА ресейлік клубтар мен ұлттық құрамаларды барлық жарыстардан шеттетеді.
Наурыз Өңдеу
- 1 наурыз — Ресейдің Украинаға басып кіруі: Біріккен Ұлттар Ұйымына мүше елдер төтенше сессияда Ресейдің Украинаға басып кіруіне өкініш білдіріп, күштерін тез арада шығаруды талап ететін қарар қабылдады.
- 2 наурыз — Ресейдің Украинаға басып кіруі: Ресей Украинаның ірі қаласы Херсонды басып алды.
- 3 наурыз
- Ресейдің Украинаға басып кіруі: Ресей әскері Еуропаның ең ірі атомды электростанциясы Запорожье АЭС-ына шабуыл жасады.
- Армения Ұлттық жиналысы Жоғары технологиялық индустрия министрі және Ереванның бұрынғы мэрі Ваагн Гарнұлы Хачатурянды Армения президенті қылып сайлады.
- 2–13 наурыз — Бейжің, Қытайда 2022 жылғы Қысқы Паралимпиада ойындары
Туғандар Өңдеу
Тағы қара: Санат:2022 жылы туғандар
Қайтыс болғандар Өңдеу
Тағы қара: Санат:2022 жылы қайтыс болғандар
Тағы қараңыз Өңдеу
| Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: 2022 |
2022 жыл
Түсініктемелер Өңдеу
- Sudan coup: Prime Minister Abdalla Hamdok resigns after mass protests (ағыл.). BBC (3 January 2022).
- Что происходит в Казахстане 5-6 января 2022 года (орыс.). КУРСИВ Медиа (5 января 2022).
- Миротворческая миссия ОДКБ в Казахстане: первая и успешная (орыс.). SPUTNIK (19 января 2022).
| Бұл — жыл туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |