Бангкок (тай. กรุงเทพฯ, กรุงเทพมหานคร немесе Крун Тхеп (Krung Thep) немесе Крун Тхеп Маха Накхон (Krung Thep Maha Nakhon), толық нұсқасы: Крун Тхеп Маханакхон Амон Раттанакосин Махинтараюттхая Махадилок Пхоп Ноппарат Ратчатхани Буриром Удомратчанивет Махасатан Амон Пиман Аватан Сатит Саккатхаттийя Витсанукам Прасит, тай. กรุงเทพมหานคร อมรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุธยา มหาดิลกภพ นพรัตนราชธานีบูรีรมย์ อุดมราชนิเวศน์มหาสถาน อมรพิมานอวตารสถิต สักกะทัตติยวิษณุกรรมประสิทธิ์) — халық саны 15 млн. адамды құрайтын (2012) Тайландтың елордасы және ең ірі қаласы. Қала Чао Прайя өзенінің шығысында, Сиам Шығанағының қасында орналасқан.
| Қала | |||
| Бангкок | |||
| тай. กรุงเทพมหานคร | |||
| | |||
| |||
| Әкімшілігі | |||
|---|---|---|---|
| Ел | |||
| Статусы | Астана | ||
| Муниципалды құрылымы | Бангкок | ||
| Мэрі | Асвин Кванмыанг | ||
| Тарихы мен географиясы | |||
| Координаттары | 13°45′ с. е. 100°31′ ш. б. / 13.750° с. е. 100.517° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 13°45′ с. е. 100°31′ ш. б. / 13.750° с. е. 100.517° ш. б. (G) (O) (Я) | ||
| Құрылған уақыты | 21 сәуір 1782 жыл | ||
| Жер аумағы | 1568,737 км² | ||
| Орталығының биiктігі | 2 м | ||
| Уақыт белдеуі | UTC+7:00 | ||
| Тұрғындары | |||
| Тұрғыны | ▼ 5 676 648 адам (2018) | ||
| Тығыздығы | 3617 адам/км² | ||
| Сандық идентификаторлары | |||
| Телефон коды | +66 2 | ||
| Пошта индексі | 10### | ||
| bangkok.go.th | |||
Бангкок шекарасы | |||
| Ортаққордағы санаты: Бангкок |
Бангкок — Оңтүстік-шығыс Азияның ең жылдам өсіп келе жатқан қалаларының бірі. Жергілікті халық қаланы жаңа өркендеп келе жатқан аумақтың орталығы ретінде, Сингапур және Гонконг секілді қалалармен бәсекелес бола алатындай қала ретінде таниды. Мұнымен қатар Бангкок әлем туристтерінің ең көп келетін қаласы болып табылады.
Астаналық аймақ және көршілес бес провинциялар (Нонтабури, Самутпракан, Патумтхани, Самутсакон и Наконпатом) Ірі Бангкок агломерациясын құрайды.
Тарихы
Алғашында, қала Банг Кок (Bang Kok) — зәйтүн өсетін жер («bang» — ауыл, «kok» — зәйтүн) деп аталатын кішігірім сауда орталығы және порт болды, қала сол кездегі Тайландтың астанасы - Аюттхая қаласына қызмет ететін. 1767 жылы Аюттхаяны бирмандықтар талқандағаннан кейін, астана уақытша Чао Прайя өзенінің жағасындағы Тонбуриге көшірілді — Тонбури бүгіндері Бангкоктың ауданы. 1782 жылы Рама І шығыс жағалаудан сарай салып, Бангкокты Тайландтың астанасы ретінде жариялап, оған Крун Тхеп атын берді — ауд. "Періштелер қаласы". Осылайша Бангкок ауылының аты жоғалды, дегенмен шетелдіктер Тайланд астанасын "Бангкок" деп атайды.
Крун Тхеп қаласының алғашқы ресми атауы กรุงเทพมหานคร อมรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุธยามหาดิลก ภพนพรัตน์ ราชธานีบุรีรมย์ อุดมราชนิเวศน์ มหาสถาน อมรพิมาน อวตารสถิต สักกะทัตติยะ วิษณุกรรมประสิทธิ์ немесе Krung Thep Mahanakhon Amon Rattanakosin Mahinthara Ayuthaya Mahadilok Phop Noppharat Ratchathani Burirom Udomratchaniwet Mahasathan Amon Piman Awatan Sathit Sakkathattiya Witsanukam Prasit болды — бұл "періштелер қаласы, ұлы қала, мәңгілік байлық қаласы, Индраның асусыз қаласы, тоғыз асыл таспен нәрленген әлемнің маңғазды астанасы, бақытты қала, Индра сыйлаған, Вишвакарма салған, адам кейпіндегі құдай билейтін, жәннаттай, молшылыққа толы керемет Хан Сарайы" дегенді білдіреді.
Балалар қаланың ресми атын мектепте жаттайды, дегенмен, қаланың толық атын жатқа білетін адам көп емес, себебі атаудағы сөздердің көбі ескірген және күнделікті тілде пайдаланылмайды.
Әкімшілік
Бангкок — тұрғындардың губернаторды таңдау құқығы бар екі провинцияның бірі (екіншісі — Районг), қалған 75 провинцияда губернаторлар тағайындалады. 2004 ж. Апирак Косайотин соңғы губернаторлық сайлауда сайланған.
Қала аумағының өсуі Бангкок провинциясының көршілес Нонтхабури (Nonthaburi), Самут Пракан (Samut Prakan) и Ратхум Тхани (Pathum Thani) провинцияларының аумағына шығып кетуіне әкелді. Бангкок провинциясының қазіргі шекарасы Тонбури провинциясымен біріккен уақытта, 1972 жылы бекітілді.
Қала таңбасында Айрават атты аңыздағы пілге ұқсас мақұлықты мініп, бұлт бетімен жүрген Индра белгіленген. Индраның қолында найзағай бар — бұл қарумен құдай құрғақшылықты қуады-мыс. Таңбадағы бейне Нарис ханзаданың (Narisaranuvadtivongs) салған суретінен алынған. Бангкоктың рәміз ағашы - Бенджамин фикусы.
Қала аудандары
Бангкок 50 ауданға бөлінген («кхет» (เขท) немесе өзге провинциялардың атауы бойынша — «ампхы» (อำเภอ), олар өз қатарында 169 «кхвенгке» (แขวง) бөлінген.
|
|
|
|
Ауа-Райы
Жыл бойы Бангкокта өте жылы болады. Қалада екі маусым болады. Жазда көп жамбырмен найзағай болады. Аспанда көп бұлт тұрады. Қыста ыстық болады және ашық күн көп болып тұр. Бангкоктын климаты - Суб-экваторлы.
| Бангкок ауа райы | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Көрсеткіш | Қаң | Ақп | Нау | Сәу | Мам | Мау | Шіл | Там | Қыр | Қаз | Қар | Жел | Жыл |
| Абсолюттық максимум, °C | 37,6 | 38,8 | 40,0 | 40,2 | 39,7 | 38,3 | 37,9 | 38,5 | 37,2 | 37,9 | 38,8 | 37,1 | 40,2 |
| Орташа максимум, °C | 32,4 | 33,3 | 34,3 | 35,4 | 34,4 | 33,6 | 33,2 | 32,9 | 32,5 | 32,6 | 32,4 | 31,7 | 33,3 |
| Орташа температура, °C | 27,1 | 28,4 | 29,6 | 30,6 | 30,0 | 29,6 | 29,1 | 28,9 | 28,4 | 28,2 | 27,8 | 26,6 | 28,8 |
| Орташа минимум, °C | 23,1 | 24,7 | 26,0 | 27,0 | 26,6 | 26,4 | 26,0 | 25,9 | 25,5 | 25,2 | 24,3 | 22,5 | 25,3 |
| Абсолюттық минимум, °C | 10,0 | 14,4 | 15,7 | 20,0 | 21,1 | 21,1 | 21,8 | 21,1 | 20,0 | 18,3 | 15,0 | 10,0 | 10,0 |
| Жауын-шашын нормасы, мм | 12 | 18 | 39 | 85 | 209 | 140 | 149 | 203 | 293 | 269 | 54 | 7 | 1477 |
| Дерекнама: Ауа-Райымен Климат |
Экономикасы
Бангкок — Тайландтың экономикалық орталығы және порты. Тайландтың сауда биржасы да Бангкок қаласында. Туризм негізгі табыс көзі болып табылады.
Шетке шығаратын негізгі тауарлар — бакалея, ағаш және тоқыма өнімдері. Негізгі өндіріс болып күріш зауыттары, цемент зауыттары, ағаш кесетін зауыттары, мұнай өңдеу зауыттары және кеме салу айдындары болып табылады. Мұнымен қатар қала әшекейлі өнімдерімен белгілі, күміс және қола өнімдерін сатуға және сатып алуға болады. Жезөкшелікпен айналысу заңға қайшы болғанымен, бұл іспен айналысу кең таралған, бұл Бангкокқа секс-туризм қаласы ретінде көп турист тартады.
Туризм
Чао Прайя өзенінде Раттанакосин аралы орналасқан, тай тілінен аударғанда "аса қымбатты" деген мағына береді. Ол барлық жағынан каналдармен, ежелде қаланы қорғайтын қамал ретінде салынған дуалдармен және мұнаралармен қоршалған. Қазірде мұнда король мен вице-корольдің сарайы, король сопыханасы және министрліктер орналасқан. Бұл қаланың ең тыныш ауданы.
Бангкоктың тарихи орталығында көптеген сопыханалар орналасқан, олардың бірі — Ват Пхо. Оның басқа аты Жатқан Будданың ғибадатханасы, ол негізінен Будданың нирвананы күтіп жатқан кейпімен белгілі, бұл жатқан кейіптегі ең ірі көрініс болып табылады (ескерткіштің ұзындығы 46 м, ені 15 м).
Дереккөздер
- MEET BANGKOK’S NEW GOVERNOR: ASWIN KWANMUANG (30 қазан 2016). Тексерілді, 30 қазан 2016.
- ↑ Bangkok Metropolitan Administration Official Cite. Басты дереккөзінен 12 мамыр 2014.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 9 мамыр 2014.