Моцарттың қараторғайы — Волфганг Амадей Моцарттың өз үйінде ұстаған құсы, оның шығармашылығына аз-мәз әсер етті.
Музыкатанушы Герман Аберттің жазуынша, Моцарт құстар сататын жерде бір рет өз шығармасынан үзінді ойнайды:
Ойнауды қойғанда, артынан қараторғай сол әуенді сәл өзгертіп қайталайды:
Моцарт бұны естіп, бірден құсты сатып алады. Өзініӊ есеп кітабында былай жазады: «1784 жылдың 27-ші мамыры қараторғай құсы үшін 34 кр»; және қасында өзгертілген әуеннің ноталары келтірілген.
1787 жылдың 4 маусымында сол құсы өлгенде, Моцарт оған арнап өлең жазады:
Hier ruht ein lieber Narr,
Ein Vogel Staar.
Noch in den besten Jahren
musst er erfahren
Des Todes bittern Schmerz.
Mir blut't das Herz
Wenn ich daran gedenken.
O Leserǃ schenke
Auch du ein Thränchen ihm.
Er war nicht schlimm;
Nur war er etwas munter,
Doch auch mitunter
Ein lieber loser Schalk,
Und drum kein Dalk.
Ich wett', er ist schon oben,
Um mich zu loben
Für diesen Freundschaftsdienst
Ohne Gewinnst.
Dann wie er unvermuthet
Sich hat verblutet,
Dacht er nicht an den Mann,
Der so schön reimen kann.
Әдебиет өңдеу
- W. A. Mozart von Hermann Abert, 1775—1782.