Ерітілмелі кофе (ағылш. Instant coffee) — әртүрлі технологиялық процесстер арқылы ұнтақ пен түйіршікке айналдырылатын кофе ағашының дәндерінен жасалатын сусын. Су қосқаннан кейін дәмі жағынан табиғи кофеге ұқсайтын сусын пайда болады. Кейбір ерітілмелі кофе маркалары дегидрациядан басқа, декофеинизациядан, яғни кофеин мөлшерін азайту процессінен өткізіледі.
Тарихы өңдеу
Ерітілмелі кофені 1901 жылы жапондық ғалым Сатори Като Чикагода жұмыс істеп жүрген кезінде ойлап табылған .
1903 жылы Людвиг Роселиус (Ludwig Roselius) декофеинизация процессін шығарған .
1906 жылы ағылшан химигі Джордж Констант Вашингтон (George Constant Washington) алғашқы жаппай өңдіріске жарамды кофені жасап шығарған. 1909 жыл ол «Red E Coffee» атты алғашқы коммерциялық шығарылатын ерітілмелі кофені нарыққа енгізген. .
1938 жылы Nescafe атты шын мәнінде әлем бойынша кеңінен таралған алғаш ерітілмелі кофе маркасы пайда болған. Ол Nestle мен артылған кофе проблемасын шешіп жатқан бразилиялық үкіметтің біріккен күш салуының нәтижесе саналады. 1930-шы жылдары Бразилияда кофе дәндері артылып қала берген. Кептірілген дәндерді өңдеу және консервациялау технологиясы болмағандықтан жыл сайын кофе қорлары зая кетіп отырған. Макс Моргенталер бастаған зерттеушілердің тобы жеті жыл бойғы еңбегінің нәтижесінде 1938 жылы «Nescafe» өндірістік жағдайда шығарылған. Содан бері «Nescafe» сөзі ерітілмелі кофе үшін синоним ретінде қолданылып келеді. Өнім екінші дүниежүзілік соғыстан кейін АҚШ-та, кейіннен бүкіл әлем бойынша таралып кетті.
Дайындау технологиясы өңдеу
Ерітілмелі кофе дайындау барысында кофе дәндерін қуырады, ұсақтайды және ыстық сумен өңдейді. Пайда болған концентрацияланған сусынды кептіріп, оны ұнтақтайды, немесе оны тоңазытып, сублимат алу мақсатында вакуумда кептіреді, иә болмаса кофе ұнтағын тағы бір рет ылғалдандырып, түйіршіктерге айналдырады.
| Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Дереккөздер өңдеу
- Carlisle, Rodney (2004). Scientific American Inventions and Discoveries, стр.355. John Wiley & Songs, Inc., New Jersey. ISBN 0471244104.
- Биография(қолжетпейтін сілтеме) Dr. Ludwig Roselius (1874-1943)
- Патент Johann Friedrich Meyer, Jr., Ludwig Roselius, Karl Heinrich Wimmer "Preparation of coffee"
- ↑ Ерітілмелі кофе ((ағыл.)