Артур Корнберг (ағылш. Arthur Kornberg; 3 наурыз 1918, Бруклин, Нью-Йорк — 26 қазан, 2007, Станфорд, Калифорния штаты, АҚШ) — америкалық биохимик, АҚШ Ұлттық ғылым академиясының, Америкалық Ғылым және өнер академиясының және Америкалық биолог-ғалымдар қоғамының мүшесі, сондай-ақ Лондон корольдік ғылыми қоғамының шетелдік мүшесі.
| Артур Корнберг | |
| ағылш. Arthur Kornberg | |
| Артур Корнберг | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | |
| Қайтыс болған күні | |
| Қайтыс болған жері | Стэнфордте, Калифорния, АҚШ |
| Азаматтығы | АҚШ |
| Ғылыми аясы | |
| Жұмыс орны | Ұлттық денсаулық сақтау институты (NIH) |
| Альма-матер | Нью-Йорк Сити-колледжі |
| Ғылыми жетекші | William S. McCann |
| Несімен белгілі | ДНК-полимеразасын бөліп алды, ДНҚ in vitro синтезін іске асырды |
| Марапаттары |
|
Өмірбаян Өңдеу
Бұл менің сенімім … сіз сюжетті түсіну үшін актерлерді білуіңіз тиіс. Ал актерлар — ферменттер. Олар биологиялық құбылыстар жүзеге асырылатын шағын химиктер, машиналар… бұл спирттік ашытудың аты аңызға айналған мәселесі ме… немесе жарық қоңызы сияқты жарқырай ма..
Қысқаша хронологиясы Өңдеу
- 1933 — Abraham Lincoln High School (Brooklyn) бітіріп, Нью-Йорк қалалық колледжіне (CCNY) оқуға түседі
- 1937 — CCNY-де бакалавр дәрежесін алды, Рочестер университеті Медицина мектебіне оқуға түседі
- 1941 — Рочестер университетінде медицинадан докторлық дәреже алды; Нью-Йорктегі Strong Memorial Hospital-да тәжірибеден өтті
- 1942 —АҚШ жағалау күзеті жанындағы АҚШ Қоғамдық денсаулық сақтау қызметіне кірді; Кариб бассейнінде ол кеме дәрігері болып қызмет атқарды; Ұлттық Денсаулық сақтау институтының тамақтану бөліміне ауыстырылды (NIH) (қазіргі уақытта Ұлттық денсаулық сақтау институттары)
- 1943 — Сильви Рут Левиге үйленді
- 1946 — Нью-Йорк университеті Медицина мектебінде Северо Очоаның қарамағында тәжірибеден өтті
- 1947 — Сент-Луис Вашингтон университеті Медицина мектебінде Карл және Герти Кориде қарамағында тәжірибеден өтті, ферменттер бөлімін ашу үшін NIH-ге қайтып оралды, өмірге ұлы Роджер келді
- 1947—1953 — Ұлттық артрит және метаболикалық аурулар институтының метаболизм және ферменттер бөлімінің басшысы, NIH, ұлдары Томас (1948) және Кеннет (1953) өмірге келді
- 1951 — Ферменттер химиясы Пол-Льюс жүлдесін алды
- 1953—1959 — Вашингтон университеті, медицина мектебі, микробиология кафедрасының профессоры және меңгерушісі
- 1957 — ДНҚ-ның бірінші зертханалық синтезі; Ұлттық ғылым академиясының мүшесі болып сайланды
- 1959 — физиология және медицина бойынша Нобель сыйлығын алды (Северо Очоа бірлесіп)
- 1959—1969 — Стэнфорд университеті медицина факультетінің биохимия кафедрасының меңгерушісі, профессоры
- 1967 — бірінші өміршең ДНҚ вирусының репликациясы
- 1969—1988 — Стэнфорд университеті, медицина факультетінің биохимия кафедрасының профессоры
- 1970 — Корольдік қоғамның шетелдік мүшесі
- 1979 — National Medical of Science (National Science Foundation)
- 1980 — DNAX Молекулалық және жасуша биологиясы ғылыми-зерттеу институты құрылды
- 1986 — Сильви Корнберг ұзақ аурудан кейін қайтыс болды
- 1988 — Шарлин Уолш Леверингке үйленді (1995 жылы қайтыс болған)
- 1988—2007 — Стэнфорд университеті, медицина факультеті, биохимия кафедрасының құрметті профессоры, ғылыми-зерттеу нысаны - бейорганикалық полифосфаттарға ауысты
- 1998 — Каролин Фрей Диксонге үйленді
- 1999 — Рочестер университетіндегі Артур Кернбергке арналған Medical Research Building ашылды
Библиография Өңдеу
Өзінің ұзақ мансабының барысында Корнберг ДНҚ репликациясы бойынша үш жүзден астам ғылыми еңбектер, сондай-ақ ірі монографиялар, өзінің ғылыми өмірбаянын, биотехнология саласының инсайдерлік бағалауын, сондай-ақ балаларға арналған, өз балалары мен немерелеріне көптеген жылдар бойы әңгімелеген оқиғалардың негізінде жазған, Germ stories деп аталатын кітабын жариялады.
- Enzymatic Synthesis of DNA, John Wiley & Sons, 1961
- DNA Synthesis, W. H. Freeman and Co., San Francisco, 1974 ISBN 0-7167-0586-9
- DNA Replication, W. H. Freeman and Co., San Francisco, 1980 ISBN 0-7167-1102-8
- DNA Replication (2nd Edition) with Tania A. Baker., W. H. Freeman and Co., New York, 1992 ISBN 0-7167-2003-5
- For the Love of Enzymes: The Odyssey of a Biochemist. Harvard University Press, Cambridge, MA, 1989, ISBN 0-674-30776-3
- The Golden Helix: Inside Biotech Ventures. University Science Books, 2002, ISBN 1-891389-19-X
- Kornberg A. (2000). Ten commandments: lessons from the enzymology of DNA replication 26 қыркүйектің 2008 жылы.. J. Bacteriol. 182, 3613-3618
Марапаттары Өңдеу
- Америкалық химия қоғамының Пол Льюис ферменттер химиясы зертханасының жүлдесі (1951)
- Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығын «рибонуклеин және дезоксирибонуклеин қышқылының биологиялық синтез тетіктерін ашқаны үшін» (1959)
- Ғылыми жетістіктері үшін Америка медициналық ассоциациясының жүлдесі (1968)
- Медициналық онкология қоғамының Люси Уортем Джеймс жүлдесі (1968)
- Америкалық медициналық колледждер қауымдастығының медициналық зерттеулері үшін Борден жүлдесі (1968)
- Силлиманов лекциясы (1978)
- АҚШ Ұлттық ғылыми медалі (1979)
Отбасы Өңдеу
- Оның ата-анасы Джозеф Корнберг пен Лена Корнберг (Кац) болған.
- Жұбайы — Сильви Рут Леви (1943 жылдан) (1986 ж. жылы қайтыс болған) — биохимия саласында зерттеулер жүргізген.
- Үш ұлы: Роджер Корнберг (Химия саласындағы Нобель сыйлығының лауреаты (2006), Томас Корнберг, Кеннет Корнберг
- Жұбайы — Шарлин Уолш Ливеринг ағылш. Charlene Walsh Levering, (1988 жылдан) (1995 ж. жылы қайтыс болған)
- Жұбайы Кэролин Диксон ағылш. Carolyn Dixon (желтоқсан, 1998)